Waarom Okke Ornstein in dezelfde gevangenis zit als dictator Noriega
door Toine Heijmans
Voor een journalist die inmiddels vier weken gevangen zit vanwege zijn journalistieke werk, klinkt Okke Ornstein kalm en onheroïsch. Hij schildert zijn omgeving en zijn zaak zonder opsmuk en vertelt daarmee hoe het abnormale van zijn situatie het normale onderstreept. Journalisten horen niet in de cel vanwege hun journalistieke werk. Hij zegt: ‘Ik voel me van mijn vrijheid beroofd. Dat is een heel vervelend gevoel.’
Okke is opgesloten in het Centro de Rehabilitación el Renacer, zo’n beetje halverwege het Panamakanaal. Het is een terrein met witte barakken, raamloos maar betralied. Zijn straf is 20 maanden voor smaad en laster.
In dezelfde gevangenis is Manuel Noriega opgesloten, de man die van Panama een moorddadige narcostaat maakte en een witwasmachine. Noriega is een oude man, vertelt Okke, met een eigen huisje op het gevangenisterrein en eigen lijfwachten. ‘Hij is heel ziek.’ Zelf deelt hij een barak met vier gedetineerden; ze slapen in stapelbedden en hebben lakens gespannen voor de privacy. Het dak lekt maar het is er niet slecht. De beste omschrijving, zegt hij, is ‘een jeugdherberg die lang geleden gesloten had moeten worden’.
Maar daar gaat het niet om. Het gaat erom dat hij is opgesloten.
We spreken elkaar telefonisch na wat via-viageregel; hij leent een telefoon van iemand en dat nummer kan ik bellen. Het is een bijna zakelijk gesprek. ‘Ik neem het vooral de Panamese overheid kwalijk. Die moet het niet zo ver laten komen. Ik verwacht bescherming, als journalist.’
Okke Ornstein vliegt 15 november van Amsterdam naar Panama-Stad waar hij af en aan woont. De douanier vraagt of hij meekomt naar een kamertje, ‘het leek op een steekproef’. Maar hij wordt overgedragen aan de politie. Het is vanwege een oude zaak. Hij is vier jaar geleden veroordeeld voor smaad en laster aan het adres van twee zakenmannen, de Canadees Monte Friesner en de Nederlander Patrick Visser, die hij op de korrel neemt in zijn blog Bananama Republic. Dat blog heeft een ironische, bij vlagen felle toon, geworteld in onderzoek naar fraude en corruptie.
Het ‘begon als een soort hobby’, zegt Okke, ‘Panama is een magneet voor delinquenten die hun gang kunnen gaan en politieke steun kopen. Je komt er veel van dat soort volk tegen.’ (…)
Artikel uit de Volkskrant, lees verder op de website van PEN.